عوامل پیشرفت و تعالی از دیدگاه حضرت علی (ع):
علل پيشرفت يك امت
و نشانههاى سقوط در بيانى از اميرالمؤمنين (ع)
تبيين شده است كه به آن اشاره می شود. حضرت
فرمود:
«يستدلّ على ادبار الدول
باربع تضييع الاصول، والتمسك بالغرور، تقديم
الاراذل و تأخير الافاضل» دولتها و جوامع
زمانى به انحطاط گرايش پيدا مىكنند كه اصول ارزشى
از بين برود و نيرنگ به عنوان اصل ارزشى مورد قبول
قرار گيرد، فرومايه گان سمتها و مسئوليتها را به
عهده گيرند و كسانى كه فاضلند منزوى شوند.
بنابراين اگر انسان
با مطالعه دريافت اصول ارزشى در جامعه تضييع شده و
تباه گرديده و نيرنگ و غرور و فريب جاى آن را
گرفته و همچنين اگر پستهاى حساس جامعه در اختيار
فرومايگان قرار گرفته و انسانهاى فاضل و شريف از
تصدى آن مشاغل محرومند ، می تواند استدلال كند كه
آن جامعه به سوى سقوط و انحطاط مىرود و اگر يافت
كه اصول ارزشى بر اركان جامعه حاكم است، صداقت و
امانت دارى و تلاش و كوشش و عدالت و آزادى در آن
جامعه برجسته است وانسانهاى شريف و فاضل
مسئوليتهاى گوناگون را به عهده دارند آن جامعه
پيشرفت خواهد كرد. در بيان ديگرى امام على (ع)
فرمود:
«يستدل على الادبار باربع،
سوء التدبير وقبح التبذير و قلة الاعتبار وكثرة
الاعتذار» بر ادبار دولتها به چهار چيز
استدلال می شود
1- بدى تدبير
2- زشتى اسراف و تبذير
3- كمى اعتبار
4- بسيار مغرور شدن و يا بسيار پوزش خواستن.
بر اساس اين بيان
اگر جامعه اى از مديريت خوب بهره مند نباشد و
گرفتار اسراف و تبذير و ريخت و پاش مالى باشد و از
حوادث درس عبرت نگيرد و براى حوادث پيش بينى نشده،
چاره انديشى و آينده نگرى نداشته باشد و به دليل
خطاهايى كه مرتكب مى شود پيوسته پوزش بطلبد يا
پيوسته در دام غرور باشد. آن جامعه و دولت سقوط
خواهد كرد. ولى در مقابل آن اگر جامعه از مديريت و
برنامه ريزى خوب برخوردار باشد و از اسراف و تبذير
دورى گزيند و از حوادث و رويدادها درس عبرت بگيرد
و از خطاء و اشتباه بجاى عذرخواهى بعد از خطا
اجتناب كند پيشرفت خواهد كرد ، چنان چه همان حضرت
فرمود:
«حسن التدبير و تجنّب
التبذير من حسن السياسة» نيكويى تدبير و
دورى و اجتناب نمودن از اسراف از نيكويى سياست
است..
|